مشاوره،اجراء و نظارت -----ISSR,SSQR,ISO9001,IATF16949
مروری بر نقشه دانش و نقشه فرآیند
تاریخ : دو شنبه 27 فروردين 1397
نویسنده : RmZiRn



مروری بر نقشه دانش و نقشه فرآیند



ترجمه و تلخیص: ارژنگ یزدی
کارشناس مدیریت دانش
مشاوران توسعه آینده




مقدمه


استفاده از نقشه دانش توسط سازمان‌ها بسیار شبیه به استفاده یک سیاح از نقشه‌ سفر در بیابان است. سازمان‌ها از نقشه دانش برای جستجوی متخصصین و دانش درون سازمانی استفاده می‌کنند. نقشه‌ی دانش همانند یک "عکس فوری در لحظه " (1) عمل می‌کند و به سازمان‌ها کمک می‌کند تا دانشی که در اختیار دارند شناسایی کرده و نقاط ضعف خود را برطرف نمایند. نقشه دانش همچنین آشکار می‌سازد کدامیک از متخصصین یا دانش‌ها برای یک فرآیند یا حوزه کاری حیاتی و تعیین‌کننده هستند. عملکرد نقشه دانش بسیار شبیه به نقشه راه در اتومبیل است اما این نقشه به سرعت و همراه با تغییرات در سازمان، جایگزینی کارمندان جدید با متخصصین کهنه‌کار و ظهور اهداف جدید تغییر می‌کند. بنابراین تهیه نقشه‌ی دانش یک فعالیت پویا و در حال تحول است. و نباید تصور کرد که تنها مجموعه‌ای در حال سکون از دانش‌های کهنه را در بر می‌گیرد. نقشه‌ی دانش ابزار قدرتمندی است که قدرت آن در فرایند اتصال اهداف و استراتژی‌های کسب‌و‌کار به سرمایه‌های دانشی نهفته است.

تهیه نقشه‌ی دانش باید از کسب و کار شرکت آغاز شود، به عنوان مثال اهداف و قابلیت‌های حیاتی شرکت که مدیریت ارشد یا مشتریان در چرخه‌ی در حال رشد کسب و کار بدان توجه دارند چیست؟ استراتژی‌هایی که مدیریت برای رسیدن به آن اهداف و قابلیت‌ها به کار می‌بندند چیست؟ کدام فرایندها با این اهداف پیوند خورده‌اند؟ کدام سرمایه‌های دانشی (یا حتی متخصصین) را برای به کار انداختن مؤثر این فرایندها در اختیار داریم؟ شکاف‌های موجود در بانک دانشی شرکت که باعث می‌شود فرایندها نتوانند تأثیر خود را بگذارند، در کجا قرارگرفته‌اند؟ آیا خدمات پشتیبانی دانشی که مدیران را از نیاز به تغییرات آگاه می‌کند در نظر گرفته شده است؟

شکل (1) نمونه‌ای از یک نقشه‌ی دانش را نشان می‌دهد. ردیف بالای نقشه، گام‌های فرایند کسب و کار که کارمندان یک فروشگاه به طور معمول هنگام فروش محصول انجام می‌دهند را به تصویر می‌کشد. ستون چپ عملکردها و مناطقی را نشان می‌دهد که بر هر یک از فرایندها تأثیرگذار می‌باشد. در داخل هر یک از سلول‌های نقشه برخی از اطلاعات موردنیاز که دانستن آن‌ها حیاتی است، نشان داده شده است. نقشه‌ی دانش "تخصص ضمنی (2)" تنها یکی از انواع متعدد نقشه دانش است که می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. در این مورد، همانطور که در شکل نشان داده شده به عنوان مثال تعیین می‌شود کدام متخصصین در واحد خدمات دکوراسیون موردنیاز هستند. سازما‌ن‌ها می‌توانند از این نقشه برای مشخص کردن متخصصین یا نقش‌های کلیدی که می‌توانند برای استخراج بهترین عملکردها (3) مورد مصاحبه قرار بگیرند یا در فرایندهای یادگیری پس از عمل (4) شرکت کنند و یا بینشی از وظایف درون هر فرایند ارائه کنند، استفاده کنند.





Untitled 8.png


شکل (1): نقشه دانش تخصص‌های نهان




فرایند جریان دانش:


پس از شناسایی اهداف استراتژیک، استراتژی‌ها و فرایندهای شرکت، آنچه اهمیت دارد بررسی این است که دانش چگونه در سازمان جریان پیدا می‌کند. فرایند جریان دانش که در شکل (2) به تصویر کشیده شده است، چرخه پیوسته و متعارف استفاده و خلق دانش را تشریح می‌نماید. این فرایند با خلق دانش آغاز می‌شود و به ترتیب زیر ادامه می‌یابد:
1-    خلق (5) : خلق دانش و اطلاعات هر روزه از طرق متفاوتی به وقوع می‌پیوندد. تجربیات جدید، اجرا و استقرار طرح‌های خلاقانه برای مشتریان جدید یا کشف ترفندهای جدید برای فرآیندهای عملیاتی استاندارد.
2-    شناسایی (6) : کشف یا برجسته‌سازی دانش‌ها و اطلاعات جدید یا موجود یک گام مهم در چرخه‌ی مدیریت دانش است. این عمل ممکن است به طور تصادفی به عنوان بخشی از ممیزی دانش اتفاق بیافتد.
3-    جمع‌آوری (7) : فرایند جمع‌آوری، کسب و ذخیره‌سازی اطلاعات در یک رسانه یا پایگاه را شامل می‌شود.
4-    بازنگری (8) : تأیید یا ارزیابی دانش و اطلاعات برای اطمینان از ارتباط با موضوع، صحت و دقت و قابل استفاده بودن.
5-    تسهیم (9)  (به اشتراک‌گذاری) دانش: انتقال دانش و اطلاعات به دیگران که ممکن است از طریق ذخیره‌سازی دارایی‌های دانشی در یک بانک اطلاعاتی یا فرمت استاندارد، ارسال ایمیل، برگزاری جلسات ارائه (10) و یاگفتگوهای غیر رسمی انجام پذیرد.
6-    تطابق (11) و سازگاری: فرایند تغییر و تطبیق دانش و اطلاعات دریافت شده یا یادگرفته شده توسط یک فرد به منظور متناسب ساختن آن با شرایط محلی و جاری.
7-    استفاده: مهم‌ترین گام در فرایند مدیریت دانش که عبارتست از استفاده مجدد از دانش و اطلاعات به منظور ارتقای خروجی‌ها، فرایندها و فعالیت‌ها.


Untitled 7.png

شکل (2): فرآیند جریان دانش









نقشه‌برداری دانشی و فرایندی




تیم‌ها نقشه‌برداری دانشی خود را با شناسایی فرایندهای اصلی نیازمند بهبود آغاز می‌کنند. نقشه‌برداری فرایندی یک فعالیت پیش‌نیاز بسیار مهم برای تهیه‌ی نقشه دانش است چراکه دانش را با روش‌های کاری مورد استفاده توسط پرسنل مرتبط می‌سازد. همانطور که نشان خواهیم داد، تهیه‌ی نقشه فرایند در هنگام تولید نقشه‌ دانش امری الزامی نیست، اما انجام این کار باعث می‌شود اطمینان حاصل کنیم که در کنار ارائه یک سیستم طبقه‌بندی برای اطلاعات و دانش، بر بهبود فرایندهای کسب و کار نیز تمرکز می‌شود. نقشه‌ی دانش به صراحت می‌تواند دانش موردنیاز برای تکمیل موفقیت‌آمیز فرایند کسب‌و‌کار و همچنین شکاف‌های دانشی و ارتباطاتی نیازمند بهبود را مشخص نماید.
مهندس دانش با اتصال هر مرحله از فرایند کسب‌و‌کار به دانش موجود می‌تواند نقشه‌ای ایجاد کند که مکان‌های وجود دانش را شناسایی کرده و طرح‌هایی برای بهبود آن ارائه دهد.










چرا نقشه‌ی فرایند؟


•    نقشه فرایند تضمین می‌‌کند که همه چشم‌انداز فرایندها را درک می‌کنند.
•    تصویری دقیق از فرایند کسب و کار به دست می‌دهد.
•    به شناسایی وظایفی که ارزش افزوده ایجاد نمی‌کنند کمک می‌کند.
•    آموزش کارکنان جدید را تسهیل می‌کند.
•    به تعیین اینکه معیارهای سنجش فرایندی در کجا باید مورد استفاده قرار بگیرند، کمک می‌کند.






نحوه نقشه‌برداری فرایندی


انبوهی از مطالب، متون، مدل‌ها و مفاهیم برای نقشه‌برداری فرایند موجود است که شما به راحتی می‌توانید آن‌ها را در درون سازمان خود یا اینترنت بیابید. شکل 3 نمونه‌ای از یک نقشه‌ی فرایند نسبتاً استاندارد با کارکرد متقابل را به تصویر می‌کشد. در ادامه به گام‌های موردنیاز برای ایجاد نقشه‌ی فرایند اشاره می‌کنیم:

گام 1: تیم کوچکی از افرادی که دانشی عمیق در مورد فرایند کسب‌و‌کار دارند را شناسایی کنید. این تیم باید شامل اعضایی از تمامی واحدهای عملیاتی انتخاب شود.
گام 2: تمامی عملکردهایی که در فرایند مورد نقشه‌برداری دخیل هستند را برچسب‌گذاری نمائید و برای شروع از خدمات مشتریان با مربع‌هایی در سمت چپ آغاز کنید. (به عنوان مثال برای فرایند فروش، این مربع‌ها ممکن است شامل فروش، خدمات پشتیبانی (12) ، بازاریابی(13)  و نظارت (14) گردد).
گام 3: گام‌های درون هر فرایند را شناسایی کنید و آن‌ها را به ترتیب صحیح روی نقشه قرار دهید (گام‌ها فرایند فروش ممکن است شامل شناسایی مشتری هدف، ارزیابی نیازها و غیره باشد و این مراحل باید به ترتیب وارد شوند).
گام 4: مرتب‌سازی گام‌ها را تا جایی ادامه دهید که همه‌ی اعضای تیم پروژه بر این موضوع که فرایند به‌طورکامل نقشه‌برداری شده‌اند، به تفاهم برسند.
گام 5: خطوط ارتباطی بین گام‌های مختلف فرایند را رسم کنید.







Untitled 9.png





شکل (3): مثالی از نقشه فرآیند






عواملی اساسی برای موفقیت در نقشه‌برداری از فرایند


•    نمایش ارتباطات کلیدی‌ترین عامل موفقیت است. نمایش ارتباطات بین فعالیت‌ها نباید اندازه‌ای بزرگتر از یک کاغذ قطع نامه داشته باشد
•    نقشه را تنها در یک سطح از جزئیات تهیه کنید. سعی نکنید تمامی جزئیات احتمالی را وارد نقشه فرایند کنید. چنانچه جزئیات بیشتری نیاز دارید، سطح دیگری از نقشه تهیه کنید.
•    از آنجا که نقشه‌ها و فلوچارت‌ها نمایش دهنده‌ی فعالیت‌ها هستند، فرایندها نیز باید فعالیت‌ها را نشان دهند.
•    ورودی و خروجی‌ها را مشخص کنید. نکته: هیچ خروجی نباید فاقد ارزش باشد.

اتصال نقشه‌های فرایند به نقشه برداری دانش
امروزه فرایندها، زبان رسمی اکثر کسب و کارها هستند. بسیاری از دست‌اندرکاران بر این باورند که به منظور ساده‌سازی سیستم‌های طبقه‌بندی دانش، نقشه‌ی دانشی باید منطبق بر نقشه‌ فرایند تهیه شود. تهیه نقشه دانش بر مبنای نقشه فرایند می‌تواند نشان‌گر جریان دانش و شکاف‌های موجود باشد. اما، نگاشت نقشه دانش الزاماً همواره منطبق بر فرایندها نیست؛ بلکه، می‌تواند برمبنای اهداف استراتژیک، شایستگی‌ها، حوزه‌های تخصصی و عملکردهای شغلی ایجاد شود. با این وجود، داشتن درکی واضح از فرایندهای کسب‌وکار پیش‌برنده شرکت، برای ایجاد یک نقشه دانش حیاتی است. تیم طراح نقشه‌ی دانش باید هر یک از گام‌های یک فرایند را جداگانه بررسی کرده و مشخص نماید چه دانشی برای انجام موفقیت‌آمیز هر گام مورد نیاز است، چه دانشی موجود است و این دانش‌ها از کجا می‌توانند کسب شوند. ذکر جزئیات بیشتر در زمینه‌ی منابع، دریافت کنندگان، فرمت دانش‌ها و بهترین روش و ابزار تحویل دانش، می‌تواند نقشه را به یک نقشه مفید تبدیل کند.

1 Snapshot in time
2 Expertise Tacit
3 Best Practices
4 After Action Review, AAR
5 Create


6 Identify
7 Collect
8 Review/Organize
9 Share
10 Presentation
11 Adapt
12 APQC Process Classification framework
13 Support
14 Marketing
15 Regulatory




مأخذ:
http://www.apqc.org/knowledge-base/documents/knowledge-map-and-process-map-overview



|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
موضوعات مرتبط: دانستنی ها , آموزش , ,
برچسب‌ها: مجله ی دانستنی ها , اطلاعات عمومی , مروری بر نقشه دانش و نقشه فرآیند ,
مطالب مرتبط با این پست
» سیستم نوبت دهی اینترنتی کلینیک شیخ الریس تبریز
» دلیل بسیار جالب اختراع شطرنج!
» اینفوگرافیک : طالع بینی شکل پاهای شما
» فواید آب سرد برای پوست
» درختی که ۴۰ نوع میوه‌ می‌دهد+ تصویر
» آموزش لغو عضویت در گروه های یاهو
» 11 نکته‌ای که باید قبل از ارسال هر ایمیل به آن توجه کنیم
» درس هایی که تا پیش از 20 سالگی باید یاد می گرفتید
» خواص و فواید جادویی برخی از انواع تخمه ها
» کم کردن حجم موزیک
» بهترین دوربین های ۲۰۱۴
» برنامه های ضروری ویندوز (۱)
» برنامه های ضروری ویندوز (۲)
» برنامه های ضروری ویندوز (۳)
» برنامه های ضروری ویندوز (۴)
» برنامه های ضروری ویندوز (۵)
» برنامه های ضروری ویندوز (6)
» چگونه گالری تصاویر بسازیم؟
» نکاتی برای عکاسی بهتر
» آموزش اشتراک گذاری در یک شبکه2
» آموزش اشتراک گذاری در یک شبکه
» نرم افزار طراحی برنامه زمانی مدارس aSc TimeTables v2014.11.12
» چگونه از "فلش مموری" خود مراقبت کنیم؟
» با عکس‌هایتان جادو کنید!
» 15 نشانه سرطان که آقایان نادیده می گیرند
» نشاط با دارچین
» ۵ تا علامت که نشون میده وقتشه کارتون رو عوض کنید
» تقویم محتوا چیست و چگونه تدوین می شود؟ (به همراه نمونه)
» آیا می‌شود بدون صرف هزینه و وقت زیاد، طراحی وب را یاد گرفت؟ (قسمت اول)
» آیا می‌شود بدون صرف هزینه و وقت زیاد، طراحی وب را یاد گرفت؟ (قسمت دوم)
» دانلود رایگان کتاب چگونه طراح سایت شویم ؟
» حالا با گوگل Docs می‌توانید بدون نیاز به Office فایل‌های Office را ویرایش کنید!
» افزایش سرعت فایرفاکس در وب‌گردی٬دانلود و…
» چگونه حساب فیسبوک خود را غیرفعال و حذف کنیم
» درس اول-آموزش کامل و تصویری فیس بوک
» درس دوم-حریم خصوصی و راهنمای کامل تنظیمات در فیس بوک
» درس سوم-تنظیمات حریم خصوصی فیس بوک در تبلیغات، لیست ها و مزاحمت های افراد یا اپلیکیشن ها
» درس چهارم-ساخت و مدیریت پروفایل در فیس بوک
» درس پنجم-جستجو و یافتن دوستان در فیس بوک
» درس ششم-اشتراک گذاری و تایم لاین شما
» درس هفتم-همه چیز درباره News Feed
» درس هشتم-اشتراک گذاری و اضافه کردن عکس و فیلم در فیس بوک
» درس نهم-چت و تماس ویدئویی در فیس بوک
» درس دهم-پیام ها
» درس یازدهم-گروه ها
» آموزش کامل تنظیمات فیس‌بوک
» آموزش نرم افزار CorelDRAW + دانلود
» آموزش کاملا تعاملی "ویندوز هفت" + دانلود
» نقشه سه بعدی ایران و تهران
» لامپ‌های نمایشگر آلودگی+تصاویر

آخرین مطالب

/
بسم الله الرحمن الرحیم، وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعَالَمِينَ ♥♥♥♥♥ اللّهـُمَّ صَـلِّ عَلے مُحَـمَّد ﷺ وَ آلِـ مُحَـمَّد ﷺ وَ عَجِّـلْ فـَرَجَـهُم ♥♥♥♥♥ به نام خدایی که ماهی کوچک قرمز را محتاج دریای بی کران آبی کرد... ♥♥♥♥♥ رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا (80/اسراء) پروردگارا ! مرا در هر کاری به درستی وارد کن و به درستی خارج ساز واز جانب خود برایم حجتی یاری بخش پدید آور ! ♥♥♥♥♥ اَللّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَواتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلى آبائِهِ في هذِهِ السّاعَةِ وَ في كُلِّ ساعَةٍ وَلِيّاً وَ حافِظاً وَ قائِداً و َناصِراً وَ دَليلاً وَ عَيْناً حَتّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعاً وَ تُمَتِّعَهُ فيها طَويلاً ♥♥♥♥♥ اللّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاَ تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لاَ نَوْمٌ لَّهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأَرْضِ مَن ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ مَا بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَ لاَ یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِّنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِمَا شَاء وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضَ وَ لاَ یَؤُودُهُ حِفْظُهُمَا وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ *(۲۵۵)* لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَیَ لاَ انفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ *(۲۵۶)* اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَی النُّوُرِ وَالَّذِینَ کَفَرُواْ أَوْلِیَآؤُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُم مِّنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُمَاتِ أُوْلَئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ *(۲۵۷)*..... صدق الله العّلی العّظیم ♥♥♥♥♥ اللَّهُمَّ صَلِّ علی ، علی بْنِ موسي الرِّضَا مرتضي الامام التَّقِيَّ النَّقِيَّ وَ حُجَّتِكَ علی مِنْ فَوْقِ الارض وَ مَنْ تَحْتِ الثري الصِّدِّيقُ الشَّهِيدُ صلاه كَثِيرُهُ تامه زاكيه متواصله متواتره مترادفه كَأَفْضَلِ ماصليت عَلَيَّ أَحَدُ مِنْ اوليائک... پرودگارا، ‌ بر علي بن موسي الرضاي برگزيده ،‌ درود و رحمت فرست . آن پيشواي پارسا و منزه و حجت تو بر هر كه روي زمين و زير خاك است. بر آن صديق شهيد درود و رحمت فراوان فرست، ‌درودي كامل و بالنده و از پي هم و پياپي و پي در پي، ‌همچون برترين و درود و رحمتي كه بر هريك از اوليائت فرستادي. ♥♥♥♥♥ خیالت راحت ! من همان منم ؛ هنوز هم در این شب های بی خواب و بی خاطره، میان این کوچه های تاریک پرسه می زنم اما به هیچ ستاره ی دیگری سلام نخواهم کرد.. ♥♥♥♥♥ سکوتم را نکن باور..... من آن آرامش سنگین پیش از مرگ توفانم..... من آن خرمن ..... من آن انبار باروتم...... که با آواز یک کبریت آتش می شوم یکسر.... ♥♥♥♥♥ 09141050409